Kievittuin bijna leeg
19 november 2025
Na een indrukwekkende eindsprint in oktober, raakt nu in november de tuin toch echt leger en leger. Dat is erg fijn, want de koude komt eraan met zelfs een kleine nachtvorst in het verschiet! En nee, dat is nog niet meteen een Elfstedentocht, maar toch is enige waakzaamheid op z’n plaats, want onze dappere groenten kunnen aardig slijten van een vorstje. Om trouwe wintergroenten als boerenkool, prei of palmkool hebben we geen zorgen, maar anderen kun je nu maar beter oogsten, want groenten die er gehavend uitzien, doen helaas niet meer mee. Zo hebben we nog aardig wat groenlof zonder topje, omdat onze zogenaamde vriend de ree het niet kon laten om van elk exemplaar een hapje te nemen. Helaas. Nou ja, in Afrika hebben ze olifanten, dus laten we niet verzinken in gemopper. In Artis zag ik een maritiem exemplaar rondzwemmen, de zee-olifant, en die verorberde hele kroppen andijvie. En Katwijk ligt toch mooi aan zee, dus met nederigheid besef ik: het kan altijd erger.
Hoe dan ook, we verwachten dus een enkel graadje vorst. Dat kan sommige plantencellen kraken zoals wij een walnoot slechten. De cellen van de plant scheuren en die blijft daarna slap en als gekookt achter. Sommige planten dus geheel niet, sommigen op het dramatische af. De peperplanten in de kas bijvoorbeeld, die gaan dit niet grappig vinden. Bij zonneschijn wordt de kas lekker warm, maar een nachtvorstje hou je er niet echt mee tegen, die kruipt ook akelig snel de tunnelkassen in. En nu we toch in de kas staan, daar hebben we ook nog half-gelukte gembertjes en heel erg gelukte citroengraspollen. De paksoi, andijvie en sla kunnen wel weer redelijk tegen temperaturen onder nul.
Een klein nachtvorstje kan trouwens wel positief uitwerken op de onkruidjes. Knoopkruid is lastig te bedwingen met de schoffel, maar die gaat er waarschijnlijk ook heel erg zielig uitzien, als gekookte spinazie, dus dat ruimt ook weer lekker op. Zo staan we in de tweede helft van de herfst en krijgt deze meer het karakter van december en de winter. Het geeft echt het gevoel van rijkdom, om zo met de seizoenen te kunnen leven. Zelfs nattigheid en koude hebben hun kwaliteiten.
Jongerius deel drie
Ook de afgelopen week is er hard gewerkt om de problemen die zijn ontstaan door het omvallen van Jongerius, de kwekerij voor de opkweek van zowat alle groenteplanten in de bio-sector, op te lossen. Wat wel apart was: het nieuws werd steeds groter. Enerzijds werd de impact duidelijk, anderzijds was de oorzaak in mysteriën gehuld. De biologische groentekwekers zaten zonder hun opkweker, terwijl het niet eens duidelijk werd waarom! Dat wordt vast nog een keer een matige film van Nederlandse makelij. Het mysterie en de impact haalde uiteindelijk zelfs het nationale nieuws. Als betrokkene bij de organisatie van een eventuele doorstart, werd ik geïnterviewd voor een artikel op NOS.nl en heeft zelfs radio één me geïnterviewd. Dat is weer eens wat anders dan een gewone werkweek bij Kievit (hoewel die ook zelden saai is). Vissen natuurlijk hoe dat zomaar kan, maar daar trappen we natuurlijk niet in, terug naar het grote sectorverhaal. Hoe dan ook, een turbulente en interessante tijd in de afgelopen twee weken en hopelijk leidt dat zo meteen tot een sector zonder plantgoedzorgen.
Pastinaak
Typisch zo’n groente die dankzij de bio-sector weer tot leven is gebracht! Pompoen, winterpostelein en veldsla zijn ook van die groenten. Waar pompoen bij één graadje vorst het loodje legt, zo taai is onze pastinaak. In ons tweede jaar hadden we ook pastinaken van eigen tuin en we oogstten een joekel van twee kilo. Wat moet je daar dan weer mee? Ah, onze Ierse buurvrouw wordt daar vast blij van, want in Ierland is die wortel populair! Het was al donker toen we aanbelden, we kenden elkaar eigenlijk niet zo goed. Ik haalde trots die knots van twee kilo achter mijn rug vandaan en verwachtte blijdschap en euforie, maar achteraf begreep ik dat zij dacht dat haar laatste uur geslagen had..
