Als het puur om de planten zou gaan, zou je zeggen: ‘Laat toch zitten dat vroege voorjaar, straks is het warmer en dan groeien de planten vanzelf weg!’ We hebben echter een goede reden, het is vanwege onze klanten, vanwege jou dus. In mei, zo blijkt uit empirisch onderzoek, zijn de meeste mensen wel klaar met de winterse knollen en de bewaarkolen en dan snakt iedereen naar verse groenten van buiten. Dat lukt uiteraard niet door half mei als tuinder pas uit je winterslaap te stappen.

Dat buiten was niet mals dit jaar en dat is het natuurlijk eigenlijk zelden. Een paar seizoenen geleden was het koud, droog en winderig, nu was het zeiknat en warm. Gelukkig lukte het er redelijk goed op. Wijzelf konden er tegen, omdat we een laag we-zijn-van-suikergehalte hebben, de grond kon er tegen omdat we deze goed hebben ontgonnen en liefdevol hebben onderhouden. En de plantjes omdat we deze eigenlijk relatief warm en vochtig houden. Toch ging dat niet vanzelf. Bij elke overvloedige plensbui spoelden ook wat voedingsstoffen uit. Bij 30 mm op één dag zou ook de hagelslag van je boterham spoelen, een betere metafoor kan ik vlak voor de vakantie niet vinden. En reken maar dat we veel dagen van 30 mm+ hebben meegemaakt.

Verder was het een hele uitdaging dat het onkruid bleef komen, bijna zonder pauze. Immers bij elke druppel denkt er wel ergens een onkruidzaadje; ‘Hoera ik mag, dit wordt mijn seizoen!’ Gewapend met schoffels, hakken, wiedvingers en onkruidfreesjes hebben we week in week uit op ze staan wachten, dat optimistische groene spul dat wel even dacht ons veld te veroveren. Uiteindelijk hebben de groenten gewonnen, maar persoonlijk voel ik wel dat ik heb gewerkt.

Ook het organiseren van arbeid is bij wisselvallig weer geen sinecure. De maatschappelijke wens is natuurlijk dat iedereen vaste uren heeft. Flexibele arbeid heeft een negatieve klank en zou moeten worden ontmoedigd als vapes met frambozensmaak op de basisschool. Echt geweldig op het provinciehuis, in een ziekenhuis en als elektricien. Echter, de hoeveelheid werk die je kan doen op een natte dag is wel even anders dan op een stralende dag die je op onze werffoto’s ziet. Natuurlijk, een deel van ons werk gaat gewoon door bij slecht weer, maar je druipt op natte dagen ook letterlijk af, omdat je dan heel weinig op het land kan doen, behalve je laars verliezen in de zuigende grond.

Dus je moet een beetje meebewegen met het weer in een voorjaar en zomer als deze. Dat is soms een lastige puzzel in dit soort periodes, het vraagt creativiteit en een zekere flexibiliteit van je collega’s. De potplantjes in het voorjaar brachten gelukkig wel de nodige continuïteit in arbeid, dus dat was een deel van de oplossing. We kunnen in de kas dan meer uren nuttig besteden. Vanwege de vele regendagen hebben we er dus ook lekker veel van kunnen opkweken en gelukkig zijn ze ook weer verkocht. Behalve leuke plantjes voor in je tuin zijn ze dus ook een soort verzekering voor de arbeidscontinuïteit. Dankjewel dus voor het kopen van deze geurige en sociale plantjes!

Op de verwerking bouwen we immer verder aan samenhang en teamvorming. We gaan daarvoor niet naar de Ardennen om onderste aan een touw te hangen, om er zo achter te komen dat je op je collega’s kunt bouwen (of toch niet). Dat hebben wij bij de firma Kievit ook niet nodig, want de rurale dynamiek van al die biologische tuinbouwproducten geeft al genoeg vergelijkbare omstandigheden. De relatie die je met land en klant bouwt, wil je ook met je collega’s voelen en andersom, anders gaat de verbinding nooit goed stromen.

Het klinkt wat romantisch misschien, maar de rol van Kievit is nou eenmaal een vorm van Verbinding en dat lukt minder goed met een vreemdelingenlegioen van een Oost-Europees uitzendbureau. Niet dat we daar iets tegen hebben, iedereen kiest een organisatie die hem/haar past. Wij willen méér dan alleen werken, het gaat om het verzorgen van een voedselkolom die in onze samenleving vanwege economische optimalisatie in stukjes is geknipt en hierdoor een schrijnend gebrek aan verbinding vertoont.

Wat wij feitelijk proberen is die relatie weer herstellen, zonder dat de kostprijs hierdoor omhoog schiet, vanwege het inleveren van de efficiency. We proberen dus efficiënt te zijn én in verbinding te blijven. Dat resulteert in (hopelijk/vinden wij) in een redelijke prijs voor een mooi product (hopelijk/vinden wij). Waar we nu mee bezig zijn is de Kievit-logistiek slimmer en inzichtelijker te maken. Dat vraagt een 3D-brein waarin allemaal relaties en logistieke stapjes op intuïtieve manier zo worden uitgerold, dat een kind de was kan doen.

Als dat lukt, dan kan Kievit een systeem worden wat op meerdere plekken kan worden uitgerold. Vaak ontvingen we een mail van mensen die gingen verhuizen en vervolgens zich een slag in de rondte zochten naar een Kievit in de nieuwe woonomgeving. We hebben gein in onze eigen Kievit, maar het heeft volgens ons ook potentie als systeem dat elders ook zou moeten kunnen gedijen, ambitie dus. Niet zozeer voor onszelf, maar door anderen in het land. Om deze noot te kraken zijn we naast het werk druk in de weer. Gelukkig is er hele goede kennis en ervaring aan komen waaien, waar we laagdrempelig mee kunnen sparren en ontwikkelen. En dat doen we terwijl we software ontwikkelen om alle processen te kunnen volgen zonder een dubbele administratie te voeren.

Ook op het veld zijn we verder aan het ontwikkelen. Fijn dat we een verdubbeling van de neerslag kunnen handelen, maar wat als het daar niet bij blijft? Of andersom, als er in de zomer helemaal geen neerslag valt? Oncomfortabele gedachten, waar je nu de spade voor in de grond moet steken. En om die grond gezond te houden moeten we meer onderzoek en investeringen doen in lichte hulpmiddelen. Die lichte machines zijn onvoldoende ontwikkeld en zijn keihard nodig om aan de ene kant het werk gedaan te krijgen en aan de andere kant te zorgen dat de bodem niet wordt aangestampt.

Alleen er is nog niet heel veel ontwikkeling gestoken, alles is decennia lang gericht geweest op schaalvergroting en het nog zwaarder maken van alle machines. Totdat een paar eigenwijze bio-tuinders kozen voor land- en bodembehoud. We zijn nog een kleine sector, maar dat gaat mogelijk veranderen als akkerbouwers achter elkaar niet kunnen rooien en vervolgens ook niet kunnen poten. Dat soort combinaties hou je niet vol. De grafieken van temperatuurontwikkelingen gaan stevig omhoog en dat betekent meer dynamiek in met name de waterhuishouding. Hét thema van 2024. Tot zover een korte terugblik op het afgelopen seizoen.

Door het harde werken, was het trouwens bijna nog lastig om op vakantie te gaan. We hadden een nieuwe ID nodig, de oude was verlopen. Tegenwoordig heb je dan behalve een nieuwe pasfoto ook een vingerafdruk nodig. Laten die vingers van ons nou nog nauwelijks scanbaar te zijn! Door het harde werk is het profiel zo goed als afgesleten. Er was nog net een vinger te vinden met een volwaardige print, ik was al bezig om mijn teen aan te bieden, tot afgrijzen van de dame achter het loket. Maar het is gelukt: we gaan! Tot over drie weken!