Circulariteit in de landbouw
05 februari 2020
In Spanje heeft het aardig gespookt. Regen, wind en sneeuw: zeker in de heuvels heeft dat enorme impact. De regen verandert in stroompjes en met een hoosbui worden dat verwoestende watermassa’s. Die kunnen een veld met gewas veel schade toe brengen. Kale hellingen met een flinke lengte verergeren het probleem. In voor groenteteelt belangrijke regio’s heeft het weer aardig huisgehouden, waardoor veel Spaanse producten nu schaarser zijn dan anders.
Landerosie
Landerosie is één van de belangrijkste mondiale problemen die er zijn. Er wordt weinig aandacht aan besteed, maar er gaat veel landbouwgrond verloren door te intensief gebruik. Bomen worden gekapt en bij forse regen stroomt de grond weg. Ook kunstmestgebruik tast de grond aan. Het kost niet alleen heel veel energie (en CO² uitstoot) om het te maken, de grond wordt er uiteindelijk arm en schraal van. In de discussie of biologische landbouw de wereld zou kunnen voeden wordt er opvallend weinig gesproken over verlies van vruchtbaarheid en de eindigheid van kunstmeststoffen. Zelfs de voorzitter van de Landbouw Universiteit Wageningen, mevrouw Fresco, geeft er een olijke twist aan (stikstof genoeg, terwijl het met name om fosfaat gaat), zodat we weer verder kunnen met de orde van de dag. Kennelijk komen bepaalde feiten de gewenste uitkomst van het debat niet ten goede.
Circulaire landbouw
Circulariteit in de landbouw, nu een hip thema, is generaties lang gewoon vanzelfsprekend geweest. Mest uit de buurt, gras uit de buurt, arbeid uit de buurt, sprokkelhout uit de buurt, afzet in de buurt. Het leverde een eenvoudig soort duurzaamheid op, waar je niet meteen naar terug hoeft te verlangen, maar die in essentie wel een kompas kan zijn voor de toekomst.Gelukkig heeft de minister dat wél uitgesproken en dat is dapper. De landbouw moet weer circulair worden, op de regio gericht. Alleen, hoe vorm je al die compleet door-gespecialiseerde bedrijven weer langzaam om? Ik ben vanavond blij dat ik geen landbouwminister ben. Wel ben ik van mening dat de minister een keer bij ons moet komen kijken, want we hebben best wel een aardig voorbeeld uit de grond gestampt, zo met Kievit. Dus mocht je haar spreken, ze kan beslist een rondleiding krijgen, daar maken we gewoon even tijd voor.
Compost uit de buurt
We doen met ons landje op de Zanderij in Katwijk precies het tegenovergestelde als de reguliere landbouw. We voeren compost aan van maaisel uit de buurt, in plaats van meststoffen van ver weg of uit een energie verslindende fabriek. Wij bouwen de organische stof in de bodem op, in plaats dat hij wordt verteerd door scherpe kunstmestkorrels. Ons grondje voelt al heel anders aan dan in het begin. De regenwormen springen haast tegen je broek van blijdschap. Dat moeten we ze trouwens natuurlijk nog een keer zien af te leren voordat de minister komt.
