Groente-tsunami op de velden
19 september 2023
Wat wil je als groeiend gewas? Eerst lekker veel regen en dan zomerse warmte in september! Ook wij mensen vonden dit niet erg. We hebben er privé optimaal gebruik van gemaakt door met heel veel leuke mensen een knalfeest te geven, afgelopen weekend. En nu maken we er met Kievit gebruik van, vanwege de enorme lawine, zeg maar gerust tsunami van groenten. Heel veel van eigen land dus. Sperziebonen kunnen we helaas niet telen in Katwijk vanwege mechanisatie en grondsoort. Bloemkool kunnen we helaas ook niet vaak telen vanwege te weinig oppervlakte en keuzes die dat brengt. Maar al die andere producten, op een deel van de tomaten na (te weinig kas) komen gewoon van eigen land! Dat is wel weer even topsport deze week.
Het voelt af en toe een beetje als een soort vissersboot, zo’n tuinbouwseizoen. Je vaart de haven uit en dan begint er iets waar je niet zomaar kan uitstapen, het oogstseizoen! Grote volumes van allerlei gewas moet worden binnengehaald, als netten vol met vis. Er is niet veel tijd om na te denken, je moet met je collega’s precies en met stevig tempo de vangst aan boord krijgen. Je kan er tegen op zien: hoog tempo, flinke gewichten, grote aantallen kratten, nat, droog, warm, koud, maar de voldoening is altijd groot. Er ontstaat een soort aanpak-trots. Voor een relevante groep consumenten dit te mogen doen is echt heel erg gaaf.
Het is in deze tijd beste een uitdaging om rendabel te zijn met de teelt van biologische groenten. Alles moet kloppen om een positief resultaat te behalen. De kosten, onder meer voor arbeid, zijn flink gestegen. Dat voelt dubbel. Aan de ene kant ben je blij als iedereen meer verdient, zeker omdat er zo hard gewerkt wordt, maar prijzen voor groenten zijn echt heel laag. Ik hoor al horden mensen aanslaan. ‘Lage prijzen?? Groenten zijn reusachtig duur!’ In zo’n relaas vliegen de vlokken schuim van opwinding je om de oren. De prijzen voor voedsel zijn in elk geval historisch laag. Zeker als je het werk en de risico’s op een rijtje zet. Tuinbouw blijft vast, vanwege de schoonheid van het vak. Hoewel schrikbarend veel ondernemingen geen opvolger kunnen vinden. Jongere generaties slaan blijkbaar op de vlucht voor de verhouding inspanning en kennisniveau enerzijds en de beloning anderzijds.
Bij de oogst zie je de inspanning en precisie bijeenkomen, dáár moet je het realiseren Heel veel mensen hebben daar geen idee van. Oogsten? Een krop sla in mijn mandje, nog een bosje peterselie en oh ja, dat is mooi, daar staat de prei! Nee hoor: we moeten echt zorgen dat we 50 kilo prei per uur snijden. Wat moet je dan zeggen als er 30 gehaald wordt met een stevige inspanning? Nog harder dan hard werken? Nee, we kijken goed naar je arbeidsorganisatie. En warempel, opeens haal je het wel. Het lijkt zo simpel, maar dat is het niet. De meeste tuinders die ik ken zijn HBO+ niveau. En denken aan geld tijdens de oogst van edele bio-groenten, is dat niet verwerpelijk? Nee hoor, dat is je plicht als goede tuinder. De marges zijn zo klein, dat als je dat niet doet, je op een dag dan je rekeningen niet kan betalen. En dat is pas erg. Dus wij van de firma Kievit werken altijd aan manieren om slimmer te werken, te optimaliseren in teelt en arbeidsorganisatie. Allemaal kennis die zo in de sector gedeeld kan gaan worden. Zo kunnen we behalve onze eigen sores ook nog een stukje sectorsores aanpakken. Maar eerst even aanpoten in de tuin! Eerst de sla, dan de praatjes.
Sperziebonen
Je hebt machinaal geplukte bonen en handpluk bonen. Voor de pakketten hebben we sinds een aantal jaren een goed contact met Gertjan van Raaij. Hij woont niet om de hoek, in Brabant, en hij is dol op boontjes telen. Hij is een vakman in het machinaal plukken van boontjes. Zeg maar de Willy Wonka van de betaalbare bio-boontjes. Ja inderdaad, die zijn in prijs een veelvoud van niet-bioboontjes. Dat is simpelweg een indicatie van de hoeveelheid gif die wordt gebruikt. En dat is weer een indicatie of het voedsel gezond voor jou of de aarde is, of dat alleen je portemonnee glundert. Ik zou nog veel meer willen schrijven over bonen, maar ik moet weer terug naar het veld!