Dat was ook bij veel andere teelten het geval. De kleine pompoentjes van vorige week? Een kort groeiseizoen, omdat de eerste planten verdronken. De kleine rode kooltjes van Lepelaar deze week? Hij was maar wat blij dat wij er nog wat mee konden in de pakketten. Een Kievit laat een Lepelaar niet zitten, dat begrijp je zelfs na een glas glühwijn bij Kerst. Niemand kan in de directe toekomst kijken, maar er zijn aanwijzingen genoeg dat het uitoefenen van het vak tuinder of akkerbouwer niet meteen makkelijker gaat worden.

Uiteindelijk zijn er ook weer meevallers voor veel bedrijven, dus het laatste wat ik wil is dat je een rotkerst hebt, omdat je slecht slaapt over kleine aardappels, kleine rode kolen en kleine pompoenen. En toch, we hebben het al vaak geopperd, het kan niet anders of bedrijven moeten rekening gaan houden met meer of minder water gedurende langere tijd. Het wordt moeilijker om gewassen te telen als het maandenlang wel of maandenlang niet regent. Er zijn percelen die af gaan vallen: de percelen met een hoge grondwaterstand of percelen zonder toegang tot zoet water. Vroeger was algemeen bekend dat je daar als tuinbouwbedrijf geen droog brood kon verdienen, maar een aantal wijsheden lijken soms met de regen weg te spoelen.

Voor Kievit was het ook een stresstest. We begonnen ooit met bijna verdronken land, het stond blank. In essentie was het wel goed land, de grondwaterstand stond laag. In de eerste jaren waren de percelen buitengewoon gevoelig voor aanhoudende regen, enorme plassen lagen er toen we begonnen.  Een nat stuk in je land neigt drassig te worden. Kom je daar met een machine op, dan zak je weg en die plek raakt beschadigd en aangedrukt, dus de slechte plek wordt dan groter en groter. Met andere woorden, een natte plek heeft de neiging te groeien. Bij ons is het afgenomen. De jaren dat wij met handwerk en lichte machines hebben gewerkt, betalen zich uit in een seizoen als deze. De bodem is buitengewoon goed hersteld en kan nu goed tegen wateroverschotten. We hebben dwars door alle nattigheid heen kunnen werken en oogsten. En eigenlijk was de gemiddelde kwaliteit niet eens zo slecht. Sterker nog, collega’s vroegen vaak om ons product. Bij een paar producten was het wel hard werken om de groei erin te houden, maar uiteindelijk resulteerde het toch in een goede oogst dit jaar.

We zijn heel gelukkig ook met de opzet van de tuin. De directe afzet van land naar klant brengt ons een grote zekerheid. Het is wekelijks een enorm gepuzzel om alle oogsten die we hebben, weer te vertalen in pakketprogramma’s, bestellingen en orders aan collega’s. Dat doen we heel effectief, zodat er bijna geen afval is. Want ook dat willen we natuurlijk niet, voordat je het weet staat er een pantservoertuig van de no-waste army voor de deur! Overigens konden ze dat ene overschot van 50 kilo Madame Jeanetten niet van ons overnemen, omdat het te weinig was. Dus zo zie je maar weer, goed dat wij ons zelf goed kunnen bedruipen met die stoere Kievitklantenkring, waar jij lid van bent.

Kievit verwerking in 2024

Met Kievit verwerking, waar we de pakketten assembleren, je bestellingen laden en met een groot team samenwerken, was het een goed jaar. Na heel wat onrustige jaren van corona, hoge inflatie en personeelsgebrek, hebben we dit jaar onszelf een beetje opnieuw uitgevonden. We eindigen het jaar met een goede sfeer, gemotiveerde mensen en een goede aanpakmentaliteit. En hoera, er komen weer jonge mensen die wat willen! Steeds meer mensen realiseren zich dat je bloed niet meteen harder gaat stromen als je alleen maar achter een pc zit, op een werkplek met onduidelijke betekenis. Biologisch voedsel kweken en verspreiden is alle behalve een bullshitbaan. Die erkenning was er tijdens corona en lijkt bij een deel van de jonge generatie te beklijven, is onze indruk en dat is terecht. Of ze weten ons beter te vinden, dat zou ook zomaar kunnen. In ieder geval we zijn er blij mee en ook onze ‘ouderen’ doen het er goed op, wat jong bloed in het team.

Overigens hadden we ook nog buitengewoon droevig nieuws. Eline, die een tijdje op de administratie heeft gewerkt, is ziek geworden en is helaas dit najaar overleden. Dat heeft wel impact gemaakt, ze is 52 jaar geworden. Eline had wat je noemt echt persoonlijkheid. Ze kon echt hardop lachen om de mierenhoop die Kievit af en toe is. Alsof ze (op een leuke manier) boven de meute uitstak. ‘Ach daar moet je niet zo moeilijk over doen, komt vanzelf goed’, als ik mij ergens druk om maakte, hetgeen nog wel eens gebeurt. Eline was echt buitengewoon grappig en betrokken. Haar overlijden heeft ons bijzonder getroffen.

Er is wat ook nieuw leven! De eerste echte Kievitbaby, van mensen die elkaar op de werkvloer hebben ontmoet is geboren in 2024! Tim en Sanne (nee, niet mijn dochter) hebben elkaar ontmoet bij Kievit en hebben een prachtige dochter gekregen deze zomer! Zelf ben ik inmiddels al opa en onlangs kwam er nog een prachtige kleindochter bij, dochter Sanne en baby Emée maken het goed!

De nabije toekomst, om te beginnen 2025

Eerst echt lui onder de kerstboom. Op de tuin gaan we de volgende professionaliseringsronde in. Weer werken aan een nog beter teeltplan, nog betere oogstplanning. Wederom gaan we een aantal teelten proberen nog meer in de vingers te krijgen. Het is niet alleen maar een regeneratieve landbouw bedrijf, met land dat steeds vruchtbaarder wordt, met steeds meer natuur in onze watertjes, hagen en ruige zones. Betaalbaar voedsel van goede kwaliteit is ons doel en bestaansrecht. We willen ook zorgen dat de werkplek zich verder ontwikkelt voor betaalde krachten en dat gelijktijdig de kostprijs van jouw groenten scherp in de gaten wordt gehouden. Voedseltransitie naar duurzamer voedsel, zo veel mogelijk uit de regio, lukt vooral als consumenten niet tegen budgettaire belemmeringen aanlopen. In gewoon Nederlands, prima duurzame sla, maar wat kost het? Juist, daar zijn wij van de firma Kievit eigenlijk elke dag mee bezig. Schaven, verbeteren, scherper maken. Slimme gemotiveerde collega’s hebben de toekomst, zeker als ze jong zijn! Die willen we er graag bij hebben en behouden.

Voor de verwerking is het eigenlijk van hetzelfde laken een pak. Slimmere inkoop en processtructuren. Geheel niet boeiend denk je? Jawel! Hoe ontwikkel je de werkplekken binnen Kievit en hou je gelijktijdig de kostprijs van je producten dusdanig dat vrijwel iedereen zich een Kievitpakket kan veroorloven? Nou heel eenvoudig: verder met optimaliseren, verder stroomlijnen, verder bouwen aan de juiste programma’s om de processen te ondersteunen. Wij van de firma Kievit doen dat allemaal. We doen dat nog steeds op een soort eilandje. Het eiland Kievit in Katwijk. Als mensen verhuizen naar het oosten van het land dan vragen zij wel eens, is hier een soort Kievit? En dat is ons antwoord steevast: ‘Waarom denk je dat daar de huizen zo goedkoop zijn? Nu ben je er achter!’

Dat eilandgevoel realiseren we ons al geruime tijd. Zouden er niet meer Kieviten moeten ontstaan? Een vriendelijke franchise waarmee je makkelijk een klantenkring opbouwt vanaf een stuk land en waarmee je makkelijk kan opschalen? Dat laatste is erg belangrijk, veel bedrijfjes blijven steken door stroperige processen en blijven hierdoor in de armoedeval hangen. Bovendien, wij doen niet aan biologische tuinbouw om een klein clubje enthousiastelingen te bedienen, uiteindelijk mag de biologische korte keten wel aan impact winnen. Dat doe je door goede groenten te kweken en deze tegen een schappelijke prijs aan de man/vrouw te brengen. Dat plan zoemt al een tijdje en wie weet of we daar weer kleine of grote stappen in kunnen maken in 2025. De software wordt geschreven.

Tot slot, erg belangrijk, dank je wel voor de fijne samenwerking in het afgelopen jaar! Wij, kweker en leverancier van biologische groenten en fruit, kunnen fijn werken met jou vaste afname. We hebben geen onzekerheid of we onze producten kwijt kunnen en we kunnen ons helemaal richten op het samenstellen van de pakketten en bestellingen. Door deze manier van werken, kunnen veel mensen bij Kievit ook doorgroeien naar een vast contract. Hierdoor kunnen we weer werken aan de groei van een team. Dus zo zie je maar weer, samenwerken loont! Ook al vind je vast nog wel ergens een zure tante die het tegendeel beweert. En nu nog het allerlaatste:

Team Kievit wenst je fijne feestdagen en een heel mooi en gezond 2025 toe! En wij werken daar graag aan mee (maar eerst heel graag even vakantie), tot in de week van 6 januari!